+- Forum Kolejowe - dla fanów i miłośników kolei (https://www.forumkolejowe.pl)
+-- Dział: FORUMKOLEJOWE.PL - OGÓLNOPOLSKIE FORUM MIŁOŚNIKÓW KOLEI (https://www.forumkolejowe.pl/forum-92.html)
+--- Dział: PROJEKTY FORUM KOLEJOWE.PL (https://www.forumkolejowe.pl/forum-70.html)
+---- Dział: ENCYKLOPEDIA MIŁOŚNIKA KOLEI (https://www.forumkolejowe.pl/forum-24.html)
+----- Dział: LOKOMOTYWY ELEKTRYCZNE (https://www.forumkolejowe.pl/forum-25.html)
+----- Wątek: Lokomotywa EP01 (/thread-234.html)
Lokomotywa EP01 - przem710 - 05.07.2010
Geneza
Gdy zapadły pierwsze decyzje o elektryfikacji Warszawskiego węzła kolejowego rozpoczęto poszukiwania odpowiedniego taboru elektrycznego do obsługi ruchu kolejowego na zelektryfikowanych liniach w Warszawie. Początkowo projektem lokomotywy elektrycznej zajęły się Poznańskie zakłady HCP. Projekt lokomotywy został jednak oduczony na rzecz korzystniejszej oferty ze strony Metropolitan Vickers Electrical Company. Były to przyszłe elektrowozy serii EL100 potem E01 i następnie EP01, w założeniach lokomotywy te miały pracować przy przeciąganiu składów osobowych przez Warszawską linię średnicową.
Produkcja
Umowa przewidywała budowę sześciu lokomotyw, dwie pierwsze zbudowano w Wielkiej Brytanii natomiast kolejne już w Polsce. Pierwsze dwie lokomotywy EL101 oraz EL102 drogą morską w 1936 roku dotarły do Gdyni skąd na własnych kołach przeciągnięte przez parowóz dotarły do Warszawy. Do budowy pozostałych czterech elektrowozów wykorzystano polską część mechaniczną natomiast elektryczne podzespoły pochodziły podobnie jak pierwsze elektrowozy z wysp brytyjskich. Polską części mechaniczne zbudowano w Chorzowskiej fabryce FABLOK, natomiast cześć elektryczną zamontowano w Warszawskich Zakładach Mechanicznych Lilpop, Rau i Loewenstein. Tak gotowe do służby elektrowozy oddano do eksploatacji.
Służba na PKP
Po odbyciu krótkich testów nadano lokomotywą numery inwentarzowe EL101 i EL102 dla produkcji brytyjskiej oraz EL103, EL104, EL105 oraz EL106 produkcji polskiej. Po testach odbyły się szkolenia maszynistów, a do normalnej eksploatacji lokomotywy trafiły dopiero w październiku 1937 roku. Do wybuchu II wojny światowej lokomotywy te pracowały tak jak to założono przy przeciąganiu składów przez tunel średnicowy, bez żadnych większych problemów technicznych. Dodatkowo elektrowozy były wspomagane przez cztery polskie elektrowozy serii EL200. Podczas bombardowań Warszawy zniszczona została lokomotywa EL103, a ocalałe lokomotywy po odbudowie przez hitlerowców infrastruktury kolejowej pracowały tak jak przed wojną przeciągając składy między Warszawą Wschodnią a Warszawą Zachodnią. Lokomotywą podczas wojny zmieniono oznaczenia poprzez pozbycie się litery L z polskiej nazwy, więc EL101 stała się E101. Wszystkie lokomotywy wpisano na stan niemieckiej kolei wschodniej „Ostbahan” Lokomotywy pracowały pod niemiecką banderą do połowy września 1944 roku gdy wojska niemieckie zaczęły wywozić tabor na tereny III rzeszy. Wywieziono wszystkie sprawne elektrowozy serii EL100 pozostała jedynie zniszczona EL103 która znajdowała się na terenie wagonowni Grochów. Lokomotywy najpierw trafiły do Lubania Śląskiego skąd zostały wywiezione w głąb Niemiec gdzie trafiły do RBD Augsburg oprócz EL106 która pozostała na terenie polski. Nie wiadomo co stało się z lokomotywą EL101 gdyż nie trafiła ona na tereny niemieckie, prawdopodobnie została ona zniszczona podczas ewakuacji w samej Warszawie lub podczas podróży do Niemiec. Wywiezionych elektrowozów EL102, EL104 oraz EL105 już nigdy nie odzyskano zostały złomowane na terenie ówczesnego RFN w 1952 roku(inne źródła podają że w 1958 roku). EL106 po remoncie w Lubaniu Śląskim trafiła ponownie na Warszawskie tory w 1948 roku gdzie obsługiwała lokalny ruch osobowy. Pracowała w ten sposób do roku 1954, natomiast w 1958 roku została przekazana do lokomotywowni Łódź Olechów gdzie obsługiwała ruch podmiejski. Służbę elektrowóz ten zakończył w 1964 roku natomiast ostatecznie został pocięty w 1968 roku kończąc w ten sposób historię nie dokońca szczęśliwej pierwszej serii elektrowozów na sieci PKP.
Dane techniczne
Rok produkcji: 1935-1936
Oznaczenie fabryczne: 1EL
Wyprodukowano: 6
Producent: Metropolitan-Vickers Electrical(2 piersze egzemplarze) oraz FABLOK
Lata eksploatacji: 1936-1964
Masa: 75,2 t
Wysokość: 4572 mm
Szerokość: 2896 mm
Długość: 13564 mm
Ilość silników: 4(typ MV 185)
Moc godzinowa: 1648 kW
Moc ciągła: 1352 kW
Przekładnia: 69:22
Układ Osi: Bo'Bo'
V max: 100 km/h
Układ Osi: Pneumatyczne Westinghouse'a
Max. siła pociągowa: 169 kN (17t)
Sterowanie: Indywidualne